
هرآنچه باید راجع به کنسول ایکس باکس سری ایکس مایکروسافت و بازیهایش بدانید
ایکس باکس سری ایکس جدیدترین کنسول کمپانی مایکروسافت است که قرار است بهبودهایی فراوان در بازیهای ویدیویی به وجود آورده و همراه با آخرین و بهترین تکنولوژیهای مقرون به صرفه برای اجرای بازیهای نسل جدید از راه برسد. این کنسول بزرگ و توانمند، بالاترین عملکرد ممکن را در بازیهای ویدیویی خواهد داشت و همین حالا روانه بازار شده. اما جالب اینکه این تنها کنسول نسل نهمی شرکت مایکروسافت نیست و از سوی دیگر شاهد عرضه کنسولی کوچکتر، ضعیفتر و البته ارزانقیمتتر به نام ایکس باکس سری اس نیز بودهایم که قشری کاملا متفاوت از مشتریان را هدف قرار داده.
اما در این مطلب قصد داریم به صورت جامع و انحصاری به ایکس باکس سری ایکس بپردازیم که چیزهایی مانند بارگذاری سریعتر، گرافیک بهتر و پرفورمنس به مراتب بالاتر نسبت به کنسولهای قبلی را به ارمفان میرود و در کنار سرویس اشتراکی ایکس باکس گیم پس مایکروسافت، میخواهد حسابی از گیمرها دلبری کند. اما همهچیز به همینها محدود نمیشود و مایکروسافت انبوهی بازی انحصاری و هیجانانگیز هم برای کنسولهای جدیدش تدارک دیده که بیشترین بهره را از سختافزار بینظیر درون دستگاه میبرند.
با این همه، گذشته از این حقیقت که به خاطر کمبود جهانی چیپ، به سختی میتوان کنسول ایکس باکس سری ایکس (یا پلی استیشن ۵) را در بازار یافت، دقیقا میدانیم که چرا تصمیم به مطالعه این مقاله گرفتهاید. میخواهید اطلاعات بیشتری راجع به کنسول جدید مایکروسافت به دست آورده و اساسا از سر و ته آن باخبر نشوید. چه پیشتر کنسولهای ایکس باکس را خریداری کرده باشید، چه طرفدار پلی استیشن بوده باشید و چه هیچوقت کنسولی نداشته بوده باشید، این مقاله قرار است راهنمای جامع شما برای خرید ایکس باکس سری ایکس باشد و تقریبا هیچ چیز را از قلم نینداختهایم.
از جزییات ابتدایی مانند قیمت ایکس باکس سری ایکس گرفته تا اطلاعاتی که راجع به بازیهای آتی این کنسول در دست داریم و همینطور اطلاعاتی که باید پیش از انتخاب میان ایکس باکس سری ایکس و ایکس باکس سری اس از آنها باخبر باشید، این مقاله اساسا همهچیز را پوشش داده است. حتی در بخشهایی از مقاله عمیقا به این میپردازیم که آینده برای ایکس باکس سری ایکس چه شکلی است، چه تفاوتها و شباهتهایی به ایکس باکس سری اس دارد و ضمنا درباره سرویس اشتراکی گیم پس و استودیوهای بازیسازی مایکروسافت هم صحبت میکنیم. به مطالعه این مقاله ادامه دهید و خواهید دید که به متخصصی در امور مربوط به ایکس باکس سری ایکس تبدیل میشوید!
ایکس باکس سری ایکس چیست؟
ایکس باکس سری ایکس ستاره نمایش مایکروسافت در نسل جدید بازیهای ویدیویی است و برادر بزرگتر و قدرتمندتر کنسول ایکس باکس سری اس به حساب میآید. این کنسول با استفاده از سختافزار جدید و شدیدا قدرتمند شرکت AMD ساخته شده و به این ترتیب شاهد کارت گرافیک مبتنی بر معماری Navi و پردازنده Zen 2 این کمپانی هستیم. ایکس باکس سری ایکس قرار است مدت زمان بارگذاری بازیها را به کمترین میزان ممکن برساند و گاهی بارگذاری به صورت کامل از بازی حذف میشود. مایکروسافت در محتوای تبلیغاتی خود حسابی با ارقام بازی کرده و انصافا همهچیز بسیار تحسینبرانگیز به نظر میرسد: این کنسولی است که چهار برابر قدرت پردازشی بیشتر نسبت به قدرتمندترین کنسول نسل پیش، یعنی ایکس باکس وان ایکس دارد، از نظر سرعت باگذاری به عملکردی چهار برابر سریعتر از نسل پیش دست پیدا میکند و ضمنا بزرگترین گامی است که مایکروسافت در یک نسل جدید با کنسول خود برداشته.
از مشخصات سختافزاری خالص که بگذریم، مایکروسافت به استفاده از تکنولوژی Dynamic Latency Input (یا به اختصار DLI) پرداخته که تاخیر را به شکلی همهجانبه بهینهسازی میکند. به عنوان مثال این تکنولوژی را میتوان در کنترلر وایرلس ایکس باکس یافت که باعث میشود ورودی کاربر (یعنی فشردن دکمهها) فورا با آنچه روی تلویزیون به نمایش درمیآید همگامسازی شود و به این ترتیب بازیهای شکلی دقیقتر و پاسخگوتر به خود میگیرند. از سوی دیگر شاهد پشتیبانی از پورت و کابل HDMI 2.1 هم هستیم که آن نیز به خودی خود قادر به کاهش دادن تاخیر میان ورودی کنسول و خروجی نمایشگر است.
سپس به قابلیت بسیار هیجانانگیز Smart Delivery میرسیم که به شما اجازه میدهد بدون پرداخت هزینه بابت بازیای که پیشتر روی کنسولهای قبلی ایکس باکس خریدهاید، بهترین ورژن از آن را روی کنسول نسل نهمی و گرانقیمت خود دریافت کنید. اساسا موضوع از این قرار است که اگر یک بازی را روی ایکس باکس وان خریده باشید، میتوانید روی ایکس باکس سری ایکس هم تجربهاش کنید و نیازی به پرداخت هزینه نیست. ضمنا هنگام دانلود نسخه سری ایکس، تمام آپدیتهای گرافیکی و مرتبط با پرفورمنس را دریافت خواهید کرد و تجربهای بهتر از آنچه روی ایکس باکس وان امکانپذیر بود به دست میآید.
مشخصات سختافزاری ایکس باکس سری ایکس
آمادهاید؟ بیایید وارد دنیای مشخصات فنی شویم. ایکس باکس سری ایکس از یک پردازنده Zen 2 با هشت هسته پردازشی و فرکانس کاری ۳.۸ گیگاهرتز برخوردار شده است. این پردازنده قدرتمند باعث میشود که قابلیت «Quick Resume» شکلی واقعی به خود بگیرد و به کمک آن قادر به قرار دادن سقف چهار بازی در حالت تعلیق هستید و سپس به شکلی تقریبا فوری میان آنها سوییچ میکنید. به این ترتیب دیگر نیازی به باز و بسته کردن بازیها نیست و بازی در همانجایی که رها شده، مجددا ادامه پیدا میکند. وقتی این پردازنده در کنار پردازشگر گرافیکی ۱۲ ترافلاپسی کنسول قرار میگیرد، کنسولی گیرمان میآید که به صورت سختافزاری از قابلیت بسیار مهم «رهگیری پرتو» یا «Ray Tracing» پشتیبانی میکند. رهگیری پرتو تکنولوژی جدیدی در دنیای بازیهای ویدیویی (اما قدیمی در دنیای سینما) است که به پایش تکتک پرتوهای نور و صوت پرداخته و بنابراین شکلی واقعگرایانهتر به نورها و بازتابهای نور و اصوات محیطی میبخشد.
تاکنون بازیهای زیادی نداشتهایم که بیشترین استفاده را از قدرت پردازشی دیده نشده ایکس باکس سری ایکس ببرند، اما شرکت اپیک اخیرا دمویی برای موتور بازیسازی آنریل انجین ۵ تدارک دید که نشان میداد کنسول مایکروسافت قادر به رندر کردن محیطهایی با انبوهی از جزییات باورنکردنی است. این جزییات باعث میشوند محیطهایی فوتوریلستیک را در بازیها شاهد باشیم و نیازی به اشاره به نورپردازی بینظیر و صدای فراگیر و درگیرکننده هم نیست. این دمو بدون کوچکترین سکسکهای، محیطهایی عظیم و پو یا را به نمایش در میآورد. این سطح از گرافیک و جزییات و عظمت، به هیچ وجه روی کنسولهای ایکس باکس وان و پلی استیشن ۴ امکانپذیر نخواهد بود.
رزولوشن 4K با نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه هم یکی دیگر از رهاوردهای مهم کنسول جدید مایکروسافت است و در برخی بازیها، امکان دستیابی به نرخ ۱۲۰ فریم بر ثانیه هم مهیا خواهد بود. اما نرخ فریم دقیقا چه اهمیتی دارد؟ نرخ فریم به معنای تعداد دفعاتی است که بازی در هر ثانیه بهروزرسانی میشود. هرچه دفعات بهروزرسانی یا رفرش تصویر بالاتر باشد، تصویری دقیقتر، پر جزییاتتر و روانتر گیرتان میآید و پیش از این به ندرت بازیهای بزرگی داشتهایم که روی کنسولها با نرخ بیشتر از ۳۰ فریم به اجرا در آیند. البته باید در نظر داشت که برای مشاهده این نرخ فریم، تلویزیون شما هم باید با نرخ بهروزرسانی ۱۲۰ هرتز سازگاری داشته باشد و در غیر این صورت حتی در صورت دریافت فریم بالاتر از ۶۰، قادر به مشاهده آن روی نمایشگر خود نخواهید بود. چنین تلویزیونی باید از پورت HDMI 2.1 پشتیبانی کند و در حال حاضر شمار معدودی از آنها با قیمتهای سرسامآور در بازار یافت میشوند.
مایکروسافت علاوه بر اینها به سراغ درایو حالت جامد یا همان حافظه SSD هم رفته است که بارگذاری فوق سریع بازیهای ویدیویی را امکانپذیر میکند. تفاوتی که این تکنولوژی به وجود میآورد حقیقتا محسوس است و احتمالا بتوان آن را بزرگترین دستاورد کنسولهای نسل جدید تلقی کرد. بازیهایی که پیش از این نیازمند بارگذاری بیش از ۱ دقیقهای بودهاند حالا ظرف چند ثانیه آماده بازی خواهند بود. ناگفته نماند که حافظه SSD موجود در ایکس باکس سری ایکس ظرفیتی معادل ۱ ترابایت دارد که البته متاسفانه تنها ۸۰۲ گیگابایت از آن در دسترس کاربران قرار گرفته و باقی حافظه برای فایلهای سیستمی رزرو شده است. اما مایکروسافت یک پورت مخصوص پشت ایکس باکس سری ایکس تعبیه کرده که امکان افزایش حافظه SSD را با کارتریجهای مخصوص (و نهچندان ارزانقیمت) مهیا میسازد.
در کنار تمام اینها هم ۱۶ گیگابایت حافظه رم داریم و یک درایو مخصوص دیسکهای بلوری 4K UHD که بازیها و همینطور فیلمهای بلوری را به اجرا در میآورد. اگر بخواهیم سادهتر بگوییم، مشخصات فنی ایکس باکس سری ایکس برای اینکه بتواند رقبایی مانند سرویس استریم گوگل استیدیا و همینطور پلی استیشن ۵ سونی را کنار بزند کفایت میکند.
در واقع اگر حسابی روی آمار و ارقام دقیق شوید، پلی استیشن ۵ با اختلافی اندک در جایگاهی پایینتر نسبت به ایکس باکس سری ایکس قرار میگیرد. اگرچه پردازنده کنسول جدید سونی اساسا تفاوت خاصی با نمونه موجود در کنسول مایکروسافت ندارد، اما پردازشگر گرافیکی پلی استیشن ۵ چند ترافلاپس ضعیفتر ظاهر میشود. برای اینکه دقیقتر به موضوع پرداخته باشیم، پردازشگر گرافیکی پلی استیشن ۵ به پرفورمنس خالص ۱۰.۲۶ ترافلاپسی دست پیدا میکند و ۳۶ واحد پردازشی موجود در آن با فرکانس ۲.۲۳ گیگاهرتز مشغول به کار میشوند. این یعنی فاصله با پردازشگر گرافیکی ۱۲ ترافلاپسی ایکس باکس سری ایکس نسبتا زیاد است، حتی با اینکه ۵۲ واحد پردازشی کنسول مایکروسافت با فرکانس پایینتر ۱.۸۲۵ گیگاهرتز کار میکنند.
آنچه در هر دو کنسول یافت میشود اما، سرعت بالا در بارگذاری بازیهای ویدیویی است. همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، SSDهای موجود در این کنسولها به سرعت برق و باد وارد عمل میشوند. این تکنولوژی کاملا تجربه کار با ایکس باکس را دگرگون کرده است. اما باید حواستان باشد که امکان اجرا کردن بازیهای ایکس باکس سری ایکس از روی اکثر هاردها و SSDهای اکسترنال بازار مهیا نیست. بنابراین برای دستیابی به لودینگهای فوق سریع، باید صرفا به سراغ SSD خود کنسول یا لوازم جانبیای که رسما از سوی مایکروسافت فروخته میشوند بروید.
قیمت ایکس باکس سری ایکس
ایکس باکس سری ایکس اکنون چند ماهی است که با قیمت ۴۹۹ دلار به بازار آمده است و در ایران، تاکنون قیمتی بین ۱۷ الی ۲۰ میلیون تومان داشته است. برای مقایسه باید گفت که کنسول پلی استیشن ۵ سونی هم ۴۹۹ دلار قیمت دارد اما اگر حاضر به خرید ورژن بدون درایو بلوری آن شوید، این قیمت به ۳۹۹ دلار کاهش مییابد. از سوی دیگر ایکس باکس سری ایکس که تفاوتهای زیادی با سری ایکس دارد و اساسا کنسولی متفاوت است، با قیمت ۲۹۹ دلار در دسترس قرار گرفته و بهترین گزینه برای افرادی به حساب میآید که بودجه چندانی ندارند اما میخواهند به تجربه نسل نهم کنسولها و بازیهای ویدیویی بپردازند.
سازگاری با نسلهای قبل
ایکس باکس سری ایکس به صورت تمام و کمال با بازیهای نسلهای پیشین ایکس باکس سازگاری دارد. مایکروسافت از اواسط نسل هشتم کنسولهای بازی متعهد به پشتیبانی از بازیهای قدیمیتر بود و طی چند سالی که از آغاز به کار شرکت آمریکایی میگذرد، امکان پشتیبانی از بازیهای ایکس باکس ۳۶۰ و همینطور نخستین ایکس باکس روی خانواده ایکس باکس وان مهیا شده است. این بازیها با نرخ فریم باثباتتر، سرعت بارگذاری بیشتر و رزولوشن و شفافیت بهتر از راه میرسند و جالب اینکه سازندگان بازی نیاز به انجام هیچ کاری نیستند. اساسا این خود کنسول ایکس باکس است که تمام کارها را انجام میدهد و تجربهای بهتر از بازیهای قدیمی خلق میکند.
به این ترتیب، ایکس باکس سری ایکس و همینطور ایکس باکس سری اس با عناوینی که پیشتر برای سه نسل از کنسولهای ایکس باکس (از جمله ایکس باکس وان) عرضه شدهاند سازگاری کامل دارند. این یعنی بازیهای نسل قبلی شما (چه فیزیکی و چه دیجیتالی) روی کنسول جدید به اجرا در میآیند و اتفاقا عملکردی بهتر از همیشه خواهند داشت. به لطف سیستم Smart Delivery که پیشتر به آن اشاره کردیم نیز تمام بازیهایی که قبلا برای هرکدام از کنسولهای ایکس باکس خریدهاید به صورت رایگان روی ایکس باکس سری ایکس به اجرا در میآیند و نیازی به پرداخت هیچگونه هزینه اضافه نیست.
از جمله بازیهایی که تاکنون از سیستم Smart Delivery مایکروسافت پشتیبانی کردهاند میتوان به Assassin’s Creed Valhalla و Watch Dogs Legion و صد البته بازی تحسین شده Cyberpunk 2077 اشاره کرد.
سرویس گیم پس
ایکس باکس در جریان نسل قبلی کنسولهای بازی دست به حرکتی بسیار سنتشکنانه و خرق عادت زد و از سرویس بسیار جذاب ایکس باکس گیم پس رونمایی کرد. این سرویس اشتراکی، اساسا مثل نتفلیکسی برای دنیای بازیهای ویدیویی میماند و با پرداخت هزینه اشتراک ماهانه ۱۰ دلار (که در اشتراکهای سه ماهه و شش ماهه و یکساله ارزانتر تمام میشود) میتوانید به لیستی بلندبالا از عناوین انحصاری و غیر انحصاری دسترسی یابید و به شکلی نامحدود به تجربه آنها بپردازید.
سرویس ایکس باکس گیم پس هم روی کنسولهای ایکس باکس و هم کامپیوترهای شخصی در دسترس گرفته، اما این دو پلتفرم لیستهایی نسبتا متفاوت از بازیهای ویدیویی را در خود جای دادهاند. نکته مهم درباره ایکس باکس گیم پس اینست که تمام بازیهای انحصاری مایکروسافت (یعنی بازیهایی که توسط استودیوهای این شرکت ساخته میشوند) از همان روز نخست در دسترس مشترکین گیم پس قرار میگیرند و بنابراین نیازی به خرید جداگانه آنها با هزینههای گزاف نخواهد بود. بنابراین به نتیجه درستی رسیدهاید: بازیهایی مانند Halo Infinite و Forza Horizon 5 دیگر صرفا با پرداخت ۶۰ دلار در دسترس نخواهند بود و اگر اشتراک ماهانه گیم پس را تهیه کنید، از همان روز نخست عرضه قادر به دانلود و تجربه آنها خواهید بود.
کنترلر ایکس باکس سری ایکس
کنترلر ایکس باکس سری ایکس برخلاف کاری که سونی با کنترلر پلی استیشن ۵ کرده کاملا بازطراحی و دگرگون نشده، اما در هر صورت شاهد تغییراتی کوچک و بزرگ در گوشه و کنارها هستیم. اصلیترین تغییرات و نکاتی که باید از آنها باخبر باشید به شرح زیر هستند:
- D-Pad جدید کنسول که به کنترلر XBOX Elite Controller 2 شباهت یافته و زوایای بهتری زیر انگشتان شما قرار میدهد تا ضمن نیاز به حرکات کمتر، قادر به دستیابی به دقت بالاتر در بازیهایی مانند بازیهای مبارزهای باشید.
- قابلیت اتصال مبتنی بر Bluetooth Low Energy که باعث میشود بتوانید کنترلر را با دیوایسهای بیشتری مانند کامپیوترهای شخصی، موبایلهای اندرویدی و موبایلهای آیفون همگامسازی کنید و در عین حال باتری کمتری مصرف شود.
- پشتیبانی از پورت USB-C برای شارژ به جای پورت Micro USB که در ورژن قبلی یافت میشد
- دکمه Share که با الهام از همین دکمه روی کنترلر پلی استیشن ۴ ساخته شده و امکان ضبط و ثبت ویدیو و اسکرینشات را به صورت سریع و همینطور اشتراکگذاری فوری آنها را با خود با ارمغان میآورد.
- الگوی آجدار و نقطهای روی بدنه تا دست کمتر روی آن سر بخورد
- رنگ و طرح مات روی D-Pad و دکمههای تریگر
- همچنان نیازمند به باتری قلمی
کارتهای حافظه ایکس باکس سری ایکس – ماجرا از چه قرار است؟
پنیک نکنید! دوران کارتهای حافظهای که باید از آنها برای ذخیرهسازی فایلهای سیو خود در بازیها استفاده میکردید به پایان رسیده است. اما ایکس باکس سری ایکس از یک قابلیت / لوازم جانبی جدید بهرهمند شده که ایده کارتهای حافظه را به شکلی متفاوت احیا میکند. Xbox Series X Storage Expansion Card چیزی بود که در جریان مراسم معارفه ایکس باکس سری ایکس معرفی شد و به کمک آن میتوانید به فضای ذخیرهسازی بیشتر با پیک سرعت و پرفورمنسی که کاملا مشابه به SSD موجود در خود کنسول است دست پیدا کنید. این کارت ۱ ترابایتی را میتوان مستقیما درون پورت مخصوصی که پشت کنسول تعبیه شد قرار داد و سپس کار تمام است و حافظه کنسول افزایش مییابد. البته این کارت حافظه آنقدرها ارزانقیمت نیست و برای خریدش باید رقمی معادل ۲۲۰ دلار بپردازید که تنها اندکی ارزانتر از کنسول کامل ایکس باکس سری اس به حساب میآید و مجموع هزینه ایکس باکس سری ایکس را به ۷۲۰ دلار میرساند.
آیا ایکس باکس سری ایکس از واقعیت مجازی پشتیبانی میکند؟
مایکروسافت رابطهای عجیب با تکنولوژی واقعیت مجازی دارد. در دنیای کامپیوترهای شخصی، پروژه واقعیت ترکیبی ویندوز (Windows Mixed Reality) به موفقیتی نسبی رسیده و منجر به عرضه انبوهی از هدستهای واقعیت مجازی سبکوزن شده که گستره وسیعی از بازیهای جذاب را به اجرا در میآورند. در دنیای کنسول اما متاسفانه خبرهای آنقدر خوبی برایتان نداریم. مایکروسافت در جریان نمایشگاه E3 دو سال پیش رسما گفت که هیچ برنامهای برای پشتیبانی از واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده روی کنسولهای ایکس باکس ندارد.
اما اینطور نیست که تمام امیدها از دست رفته باشند. اخیرا پتنتی از سوی مایکروسافت به ثبت رسیده که نشان میدهد این کمپانی دارد روی یک هدست واقعیت مجازی همراه با کنترلرهای حرکتی، یک استایلوس و نوعی زیراندازی مخصوص که روی زمین قرار گرفته و نقش زمین بازی شما را ایفا میکند کار میکند. با توجه به موفقیت مداوم هدست واقعیت مجازی سونی و پلی استیشن که بیشتر از دیگر هدستهای واقعیت مجازی موجود در بازار بوده، انتظار میرود مایکروسافت هم وارد این جهان شود.
بازیها
ایکس باکس سری ایکس در روز نخست همراه با چند ده بازی به بازار عرضه شد که گرچه بخش اعظمی از آنها روی کنسولهای نسل قبلی و همینطور کنسولهای سونی در دسترس هستند، اما در مجموع میتوانند دلیلی قانعکننده برای خرید این کنسول به حساب آیند. لیست بازیهایی که از روز نخست روی کنسولهای نسل نهمی مایکروسافت در دسترس بودهاند به شرح زیر است. بازیهایی که درون ایکس باکس گیم پس قرار گرفتهاند یا از قابلیت Smart Delivery پشتیبانی میکنند نیز مشخص شدهاند.
- Assassin’s Creed Valhalla (Smart Delivery)
- Borderlands 3 (Smart Delivery)
- Bright Memory 1.0
- Cuisine Royale (Smart Delivery)
- Dead by Daylight (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- Devil May Cry 5: Special Edition
- DIRT 5 (Smart Delivery)
- Enlisted
- Evergate
- The Falconeer (Smart Delivery)
- Fortnite
- Forza Horizon 4 (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- Gears 5 (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- Gears Tactics (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- Grounded (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- King Oddball (Smart Delivery)
- Maneater (Smart Delivery)
- Manifold Garden (Smart Delivery)
- NBA 2K21
- Observer: System Redux
- Ori and the Will of the Wisps (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- Planet Coaster (Smart Delivery)
- Sea of Thieves (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- Tetris Effect: Connected (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- The Touryst (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
- War Thunder (Smart Delivery)
- Warhammer: Chaosbane Slayer Edition
- Watch Dogs: Legion (Smart Delivery)
- WRC 9 FIA World Rally Championship (Smart Delivery)
- Yakuza: Like a Dragon (Smart Delivery)
- Yes, Your Grace (Smart Delivery)